Pierwsze mieszkanie bez podatku?

Sprawdź, kiedy przysługuje zwolnienie z PCC.

Zakup pierwszego mieszkania wiąże się z wieloma formalnościami – ale również z możliwością skorzystania z korzystnych ulg podatkowych. Jedną z nich jest zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), które obowiązuje od 31 sierpnia 2023 roku. Przepisy te skierowane są do osób fizycznych nabywających swoje pierwsze mieszkanie lub dom na rynku wtórnym. W praktyce jednak pojawia się wiele pytań, kiedy dokładnie ulga przysługuje i jakie sytuacje mogą ją wykluczyć.

Na czym polega zwolnienie z PCC?

Zgodnie z art. 9 pkt 17 ustawy o PCC, osoba fizyczna nabywająca po raz pierwszy:

lokal mieszkalny stanowiący odrębną własność,
dom jednorodzinny,
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego,

może skorzystać z całkowitego zwolnienia z PCC, jeśli przed dniem zakupu (i w dniu zakupu) nie przysługiwało jej takie prawo ani udział w takim prawie.

Co nie wyklucza ulgi?

Posiadanie działki z budynkiem gospodarczym lub udziałów w nieruchomościach nabytych w spadku nie musi wykluczać ulgi. Fiskus wyjaśnił, że:

Budynek gospodarczy nie jest lokalem mieszkalnym, więc jego posiadanie nie wyklucza zwolnienia.
Udział nieprzekraczający 50% w jednej lub kilku nieruchomościach, nabyty w spadku, również nie pozbawia prawa do ulgi.

Przykład: Osoba, która odziedziczyła po rodzicu 1/4 udziału w mieszkaniu i nigdy nie nabyła innej nieruchomości – ma prawo do zwolnienia z PCC przy zakupie pierwszego lokalu.

Kiedy ulga nie przysługuje?

Zwolnienie z PCC nie ma zastosowania, gdy:

Współmałżonek posiadał wcześniej prawo własności lokalu lub domu (nawet przy intercyzie).
W jednym akcie notarialnym nabywane są dwie nieruchomości mieszkalne.
Nabywca wcześniej już posiadał udział w lokalu, który przekracza 50% i nie został odziedziczony.
Udział w nieruchomości został wcześniej nabyty odpłatnie (np. przez zakup, a nie spadek).

Oświadczenie przy akcie notarialnym

W trakcie podpisywania aktu notarialnego nabywca musi złożyć pisemne oświadczenie, że spełnia warunki do zastosowania ulgi. Kancelaria Notarialna Skłucki i Prorok, jako płatnik PCC, pobiera to oświadczenie i na jego podstawie nie nalicza podatku.

Warto jednak pamiętać, że złożenie nieprawdziwego oświadczenia może skutkować odpowiedzialnością karnoskarbową. Zgodnie z art. 56 Kodeksu karnego skarbowego, zatajenie prawdy lub podanie fałszywych danych może skutkować grzywną, a w skrajnych przypadkach nawet karą pozbawienia wolności.

Praktyczne wskazówki dla kupujących

Nie zakładaj z góry, że posiadanie działki, udziału czy intercyza wyklucza ulgę – zapytaj Kancelarię Notarialną Skłucki i Prorok o interpretację Twojej sytuacji.
Przed wizytą w Kancelarii Notarialnej Skłucki i Prorok przygotuj dane o wszystkich nieruchomościach, w których posiadasz udziały (także dziedziczone).
Pamiętaj, że ulga PCC dotyczy wyłącznie pierwszego zakupu mieszkania lub domu – kolejne transakcje będą już opodatkowane, o ile nie ma innych ulg.

Podsumowanie

Zwolnienie z PCC przy zakupie pierwszego mieszkania to realna korzyść finansowa – szczególnie przy stale rosnących kosztach nieruchomości. Kluczowe jest jednak dokładne zbadanie swojej sytuacji majątkowej, w tym historii nabycia nieruchomości, udziałów czy dziedziczenia.

Wątpliwości warto skonsultować z Kancelarią Notarialną Skłucki i Prorok, który nie tylko pobierze stosowne oświadczenie, ale też pomoże uniknąć ryzyka odpowiedzialności karnej. Profesjonalna obsługa przy transakcji to nie tylko akt notarialny – to także bezpieczeństwo podatkowe.

Masz pytania? Skontaktuj się z naszą kancelarią notarialną. Z przyjemnością wyjaśnimy przepisy, przeanalizujemy Twoją sytuację i zadbamy o bezpieczny przebieg transakcji.

Zapraszamy do umówienia wizyty – telefonicznie, mailowo lub osobiście w naszej siedzibie.